Konieczna-Beskidek cmentarz wojenny (Kriegerfriedhof Nr.46).

cmentarz wojenny Beskid Niski.

Konieczna-Beskidek cmentarz wojenny nr 46 z I wojny św. zaprojektowany przez Duszana Jurkowicza, położony na grzbiecie Beskidka w Beskidzie Niskim (powiat gorlicki, gmina Uście Gorlickie) na wysokości 660 m n.p.m., przy granicy państwowej. Dotarcie do niego wymaga odrobinę trudu, można dojść szlakiem z przejścia granicznego lub z pod cerkwi w Koniecznej. Idąc lasem rzucą się nam w oczy kamienne słupy ogrodzeniowe oraz wysoka na 22 m wieża położona w tylnej, najwyższej części cmentarza. Jest to budowla dwukondygnacyjna, z kamienia, na planie kwadratu, górna część zwężająca się ku górze. Ściany ozdobione drewnianymi krzyżami, stromy dach i okapy pokryte gontem. Całość wieńczy krzyż z charakterystyczną glorią. Prawdopodobnie jest to jakiś symbol, może solarny? Nigdy wcześniej takiego nie widziałem. Z daleka przypomina dziecięcy wiatraczek.
Niestety nie było mi dane zobaczyć ani sfotografować wieży w całej okazałości. Dach został rozebrany, pozostawiono zabezpieczenie. Mam nadzieję, że rychło całość zostanie przywrócona. Na zdjęciach jakie widziałem prezentuje się ona interesująco.

Ciekawą sprawą jest założenie cmentarza na planie krzyża łacińskiego podobnie jak kościoła rzymskokatolickiego. Poprzez taką analogię architekt zapewne chciał podkreślić świętość tego miejsca a przez to uwznioślić śmierć poległych żołnierzy.

W tej wojennej nekropolii, w 6 grobach zbiorowych i 48 pojedynczych pochowano 168 żołnierzy austro-węgierskich i 148 rosyjskich poległych w styczniu i lutym 1915r (w różnych publikacjach znajdywałem dane nieco rozbieżne). Swój wieczny spoczynek znalazło tu wielu Słoweńców z 87 Pułku Piechoty (IR 87) z rejonem uzupełnień Celje. O.Duda podaje ciekawostkę, że dla zachowania symetrii kompozycji a także jako rezerwa pozostawiono 4 groby „puste”.*

Dlaczego fotografuję cmentarze z I wojny światowej? A dlaczego by nie. Tak poważnie z wielu powodów; historia (coraz większe zainteresowanie I wojną), wartość krajoznawcza i dobry pretekst do wędrówek w terenie, temat nie jest jeszcze wyeksploatowany fotograficznie (400 takich obiektów w Galicji zachodniej!), wartości humanistyczne, artystyczne. Choć czasem nachodzą mnie wątpliwości ile osób to zobaczy i komu to potrzebne?
Są też względy bardziej osobiste. Pamiętam, że kiedy jako mały chłopiec odwiedzałem na co dzień swoją prababcię (zawsze miała cukierki), ta lubiła otwierać swoją starą przedwojenną walizeczkę, w której oprócz rodzinnych zdjęć były też archiwalne z wojny (nawet z gen. Hallerem) a także wiele pocztówek z tamtego okresu. Te ostatnie układają się w szlak jaki przebył pradziadek po wcieleniu do armii austriackiej a potem jako hallerczyk. Są pocztówki (babcia mi je wtedy przekazała wraz z zdjęciami i mam je do dziś) z Tyrolu, Paryża, z wielu miast polskich od Wrocławia po Lwów, z terenów Ukrainy, Litwy, Białorusi. Oczywiście były też opowieści z tamtych czasów. A brat dziadka zginął i nikt nie wie gdzie… To wszystko do dziś działa na wyobraźnię.

Deutsch: Kriegerfriedhof aus dem Ersten Weltkrieg Nr 46 Konieczna-Beskidek, I Kreis Żmigród, West-Galizien, Polen. Begraben: 168. Krieger der Osterreichisch-Ungarischen Armee, 148. Krieger der Russischen Armee. Entwerfer des Friedhofs: Dusan Jurkovic.

*Korzystałem z Duda Oktawian „Cmentarze I Wojny Światowej w Galicji Zachodniej 1914-1918” Warszawa 1995r. Zainteresowanym tematem polecam, 600 stron formatu A4!
oraz strony M.Łopaty www.cmentarze.gorlice.net.pl

2 komentarze do “Konieczna-Beskidek cmentarz wojenny (Kriegerfriedhof Nr.46).”

  1. Podziwiam fotografie i wspominam młodzieńcze lata gdy włóczliśmy sie po Beskidzie

  2. Wykonał Pan kawał dobrej roboty, ale … to nie koniec! Proponuję uzupełnienie galerii o aktualne zdjęcia. W 2016 roku (chyba?) zakończono kompleksowe prace związane z renowacją cmentarza. Ciekawostka – do wieży już Pan nie wejdzie. Łączę pozdrowienia, z.

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *