Januszkowice – cmentarz wojenny z I wojny światowej nr 217 Okręg V Pilzno położony jest w części wsi Działy (gmina Brzostek) na grzbiecie wzgórza 385 m n. p.m., z którego roztaczają się piękne widoki i dlatego mamy podwójny powód aby odwiedzić to miejsce. Naprawdę polecam, tym bardziej, że na samo miejsce prowadzi dobra, choć wąska droga asfaltowa. Jest też możliwość dojścia inną drogą od szosy w centrum wsi, kierunek wskazuje austriacki słup informacyjny, zaraz pokaże się nam ogromny 600-letni dąb. Dalej jednak sam osobiście nie szedłem.
Cmentarz zaprojektowali Gustav Rossner oraz Michael Matscheko von Glassner. Głównym elementem architektury jest 7 metrowej wysokości pomnikowy krzyż, na cokole inskrypcja. Na grobach zbiorowych większe betonowe stele z żeliwnymi krzyżami „austriackimi” lub dwuramiennymi a na grobach pojedynczych małe stele bez krzyży. Podczas remontu cmentarza na większości nagrobków odtworzono emaliowane tabliczki inskrypcyjne. Fakt ten należy docenić bowiem raczej nieczęsto ma to miejsce na cmentarzach z I wojny św. Obiekt został w 1992 r. wpisany do rejestru zabytków.
Pochowanych jest tutaj łącznie 227 żołnierzy, w tym 114 austriackich i 113 rosyjskich poległych w grudniu 1914 r. oraz 7-8 maja 1915 r. Austriacy wywodzili się z pułków: 18 (Böhmisches IR z rejonem uzupełnień Sadowa, w większości Czesi, 47 z rejonem rekrutacji Maribor (Słowenia), 78 – Osijek, 87 z – Celje, głównie Słoweńcy, 97 (Küstenländisch-krainerisches Infanterieregiment) – Triest, 98 – Vysoke Myto w większości Niemcy, także Czesi a także 2. Batalionu Strzelców Polowych (Feldjägerbataillon Nr.2) w większości Czesi, także Niemcy. Celowo wyszukałem te informacje, ponieważ dobrze ilustrują one skąd pochodzili żołnierze i jak daleko od swoich domów ginęli „za cesarza” i ojczyznę – tylko którą?
Deutsch:Kriegerfriedhof aus dem Ersten Weltkrieg Nr. 217 Januszkowice in der Nahe von Brzostek, West-Galizien, Polen. Begraben: 114. Krieger der Osterreichisch-Ungarischen Armee, 113. Krieger der Russischen Armee. Projekt : Gustav Rossner und Matscheko von Glassner
Mieszkam w Kołobrzegu ,urodziłem się w 1950r.własnie na Działach.Cmentarz ten pamietam z lat mojego dzieciństwa wtedy był opleciony oryginalnym ogrodzeniem ze stalowych rur-przęseł wydaje mi się ,że tych rur w ogrodzeniu było więcej niż jest teraz po remoncie ale moge się mylic pamięć jest już zawodna. Odwiedzałem Działy i ten cmentarz w roku 2008 jestem pod wrazeniem jego autentyczności poremontowej ,bo w tak zwanym międzyczasie tez tam byłem może w latach 80-tych to cmentarz wyglądał jakby cywilizacja skonczyła się np.w Brzostku.Zarosnięty krzewami i trawą i nieludzko zaniedbany i zniszczony ,stal z ogrodzenia rozkradziona ,wstydziłem się wtedy za moich ziomków. Dziś mam conajmniej dwa powody do dumy. 1-szy wazny powód to ten ,że cmentarz został odnaleziony i odrestaurowany.2-gi powód jest niemniej ważny i zasługujący na wielkie uznanie to fakt ,że autor tej strony internetowej poświęcił swój czas by tak pięknie opracowac ten temat dzięki któremu ja tu w Kołobrzegu siedząc przed komputerem wróciłem na chwilę w piękne strony mojego dzieciństwa. W imieniu swoim ,mojego pokolenia i następców wielki szacunek i podziękowania dla autora tego blogu który oprocz tego ,że mnie ucieszył to będzie zapewne świetnie służył nauce historii. A pamiętając i dbając o cmentarze wystawiamy świadectwo naszego humanizmu i kultury. Serdecznie pozdrawiam znad sztormowego morza i życzę wszystkiego co najlepsze. Sławek Kigina.
Serdecznie dziękuję za tak piękny komentarz. Jest mi tym bardziej miło, że w temat ten wkładam wiele serca, czasu i środków. Niejednokrotnie na jeden obiekt wybieram się kilka razy aby złapać odpowiednie światło o świcie lub zachodzie słońca. Przygotowuję nową stronę na której będę zamieszczał zdjęcia starych, zabytkowych i historycznych cmentarzy, wkrótce Pana zaproszę. Znajdą się też inne materiały z pięknych okolic Brzostka. Cieszy fakt, iż coraz więcej cmentarzy z I wojny jest należycie restaurowanych, niszczył je nie tylko upływający czas ale także nasze społeczeństwo, które zgrzeszyło nie tylko zaniedbaniem. Ten obiekt miał szczęście do odnowy. Tak przy okazji przypomniał mi Pan piękne chwile spędzone w Kołobrzegu, uwielbiam patrzeć na sztormowe morze. Jeszcze raz dziękuję za słowa uznania, bardzo je sobie cenię, mam nadzieję, że jeszcze będziemy korespondować. Pozdrawiam serdecznie z naszego Pogórza. Mirek Bystrek.